سی سال پیش، انقلابی در صنعت رایانههای شخصی بهوجود آمد. شرکت مایکروسافت که تا آن زمان سیستم عاملی بر مبنای دستورات متنی (Command-based) داشت، پایاش را فراتر از MS-DOS گذاشت و ویندوز را عرضه کرد. ویندوز برای اولین بار دیروز (بیستام نوامبر) و در سال 1985 میلادی عرضه شد. یعنی دیروز تولد سی سالگی ویندوز بود.
ویندوز 10 که امروزه از آن استفاده میکنیم، شباهت زیادی به ویندوز 1.0 ندارد، اما هنوز هم قابلیتهایی مثل منوها، آیکونها، پنجرهها یا نوتپد و مایکروسافت Paint در آن یافت میشوند. ویندوز 1.0 همچنین ماوس را به سیستمهای عامل مایکروسافت معرفی کرد. در این ویندوز، میشد با استفاده از ماوس روی صفحه حرکت و انتخاب کرد. پشتیبانی از ماوس در اولین نسخهی ویندوز و همچنین کامپیوترهای Macintosh به همهگیر شدن این رابط کاربری کمک کردند. ماوس به قدری برای کاربران عجیب بود که خیلیها به کم بودن فرمانهای کیبورد در ویندوز خرده گرفته بودند.
ویندوز 1.0 روی دو دیسک فلاپی عرضه میشد. این سیستم عامل نیاز به کامپیوتری با 256 کیلوبایت RAM و یک کارت گرافیکی داشت. اگر میخواستید چند برنامه را با هم باز کنید، باید حافظهی کامپیوتر را به 512 کیلوبایت ارتقا میدادید و یک دیسک سخت هم به کامپیوتر اضافه میکردید.
زمانی که ویندوز عرضه شد، اپل نرمافزارها و رابط کاربری بهتری برای کار با ماوس داشت و کامپیوترهایاش را با در نظر گرفتن هر دو بخش سختافزاری و نرمافزاری میساخت. با این حال، مایکروسافت روی نرمافزار تمرکز کرده بود. ویندوز، ساخت نرمافزار را برای توسعهدهندگان راحتتر کرد. به همین دلیل هم توانست از سوی شرکتهای نرمافزاری مختلفی پشتیبانی خوبی دریافت کند و محبوب شود.
ویندوز 30 سالی است که کامپیوترهای دنیا را به دست گرفته است. مایکروسافت این سیستم عامل را بسیار گستردهتر کرده و برای دستگاههای مختلفی از آن استفاده میکند. برای اولین بار است که با محبوب شدن گوشیهای هوشمند و گوشهگیر شدن کامپیوترها، ویندوز کمی در جای خود تکان میخورد.
در ادامه نگاهی به نسخههای مختلف ویندوز از ابتدا و پیشرفت این سیستم عامل میاندازیم.
ویندوز 1.0 (1985)
ویندوز یک رابط کاربری داشت، از ماوس پشتیبانی میکرد و نرمافزارهایی مختلف داشت.
ویندوز 2.0 (1987)
ویندوز 2.0 هنوز هم ساختاری 16 بیتی داشت. این ویندوز برای اولین بار مایکروسافت Word و Excel را معرفی کرد.
ویندوز 3.0 (1990)
ویندوز 3.0 رابط کاربری بسیار بهتری داشت. یک نرمافزار مدیریت فایل هم اضافه شده بود. بازی Minesweeper در نسخهی 3.1 اضافه شد.
ویندوز انتی 3.5 (1994)
ویندوز NT 3.5 دومین نسخه از ویندوز NT بود. مایکروسافت ویندوز را با این نسخه بیشتر به شرکتها و برای مصارف تجاری معرفی کرد. قابلیتهای اشتراک فایل به این ویندوز اضافه شده بودند.
ویندوز 95 (1995)
ویندوز 95 بزرگترین آپدیت ویندوز در آن زمان بود. ساختار ویندوز از 16 به 32 بیت ارتقا یافته بود. منوی استارت هم در ویندوز 95 اضافه شد. نرم افزارهای جدیدی در ویندوز 95 بودند، مثل اینترنت اکسپلورر.
ویندوز 98 (1998)
ویندوز 98 سعی کرد ساختار خوب ویندوز 95 را پیشرفت دهد. این ویندوز از سختافزارهای جدید هم پشتیبانی میکرد. نرمافزارهای زیادی مثل Outlook، Frontpage، Microsoft Chat و NetMeeting به ویندوز اضافه شدند.
ویندوز امای (2000)
ویندوز 2000 برای استفاده در شرکتها و سرورها ساخته شده بود. این ویندوز که بر اساس ویندوز NTاست، امنیت بالاتری داشت، و از سختافزارها سریعتر و بهتر پشتیبانی میکرد.
ویندوز اکسپی (2001)
ویندوز XP نه تنها برای کاربران خانگی مناسب بود، بلکه مایکروسافت قابلیتهای مورد نیاز شرکتها و مصارف اداری را هم در آن جای داده بود. این ویندوز هم ساختاری درست مثل ویندوز 2000 داشت.
ویندوز ویستا (2007)
ویندوز XP به قدری خوب از آب درآمد که مایکروسافت تا 6 سال دیگر نسخهی جدیدی از ویندوز را عرضه نکرد. البته نسخهی بعدی چندان هم خوب نبود. طراحی ویندوز ویستا 6 سال طول کشیده بود. این ویندوز فقط باسختافزارهای جدید همخوانی داشت و قابلیتهایی مثل UAC در آن هنوز هم یکی از بدترین بخشهایاش است.
ویندوز 7 (2009)
مایکروسافت ویندوز 7 را در راستای درست کردن مشکلات ویستا ساخت. این شرکت از پس این کار هم برآمد و ویندوز 7، یکی از بهترین سیستمهای عامل مایکروسافت است. ویندوز 7 در حال حاضر محبوبترین نسخه از ویندوز است.