پیش‌فروش سکه های بحث برانگیز تلگرام

پیش‌فروش سکه‌های گرم با استقبالی بی‌نظیر مواجه شده؛ اما آیا ممکن است ارز رمزنگاری شده تلگرام همانند شمشیر دو لبه عمل کند و بر خلاف وعده‌ها، موجب زیان مالی سرمایه‌گذاران شود؟

در طی چند سال آینده، میلیون‌ها نفر از اپلیکیشن‌های پیام‌رسان برای جابه‌جایی پول و انجام پرداخت‌ها میان دوستان خود یا بازارهای دیجیتال استفاده خواهند کرد. اما به‌جای رد و بدل شدن پول‌های دارای پشتوانه دولتی، شاهد استفاده از ارزهای رمز‌نگاری شده مانند گِرَم (Gram) خواهیم بود که تنها با فرستادن ایموجی‌های الماس منتقل می‌شود! به کمک این ارز‌ها می‌توان اطلاعات را خرید یا محتواهای غیر رایگان را مشاهده کرد؛ بدون آن که دولت‌ها از نقل و انتقال‌های مالی مطلع شوند. تمامی عملکردهای گفته‌شده در پلتفرمی واحد با نام تُن (TON) یا شبکه باز که توسط تلگرام ساخته شده است، صورت خواهد گرفت.

توصیف‌ بالا نشان‌دهنده پیش‌بینی برادران بنیان‌گذار تلگرام، پاول و نیکلای دوروف، از آینده ارز رمزنگاری شده گرم است که اکنون در مرحله جذب سرمایه یا پیش‌فروش سکه (ICO) قرار دارد. در حال حاضر پیش‌خرید سکه‌ توسط مؤسسه‌های سرمایه‌گذاری امکان‌پذیر است و انتظار می‌رود طی هفته‌های آینده این امکان برای سرمایه‌گذاران خرده‌پا نیز ایجاد شود. گزارش‌ها اشاره دارند که پیش‌فروش این ارز می‌تواند تا مبلغ ۱.۲ میلیارد دلار برسد و لقب بزرگ‌ترین سرمایه جذب ‌شده در این زمینه را تصاحب کند.

تلگرام در مقایسه با سایر مؤسسه‌هایی که اقدام به پیش‌فروش سکه‌ی دیجیتال با وعده‌های مبهم و غیر‌ شفاف می‌کنند، دارای ویژگی‌های مهم و منحصربه‌فردی است. از مهم‌ترین این قابلیت‌ها می‌توان به در اختیار داشتن پیام‌رسان رمزنگاری شده تلگرام اشاره کرد که جایگاه ویژه‌ای بین علاقه‌مندان به حفظ حریم شخصی در فضای مجازی دارد و هم‌اکنون ۲۰۰ میلیون نفر از آن بهره می‌برند. با داشتن چنین طیف گسترده‌ای از کاربران، جاه‌طلبی‌های برادران دوروف برای رواج دادن ارزهای رمزنگاری شده بین عموم مردم، چندان دور از واقعیت به نظر نمی‌رسد. در حال حاضر پیام‌رسان وی‌چت در چین پرداخت از طریق اپلیکیشن‌ خود را ممکن ساخته است؛ اما از پول مخصوص به خود استفاده نمی‌کند.

ایده جمع‌آوری سرمایه برای ارز رمزنگاری شده، امکان تبدیل پتانسیل‌های تلگرام به پول نقد را فراهم می‌کند. پیش‌بینی می‌شود که در طی سه سال آینده، تلگرام به ۴۰۰ میلیون دلار برای گسترش قابلیت‌های خود نیاز داشته باشد و امکان تأمین آن از طریق پیش‌فروش سکه وجود خواهد داشت. در گذشته، پاول دوروف توانسته بود به کمک شبکه اجتماعی VKontakte در کشور روسیه ثروت زیادی کسب کند؛ اما در ادامه به دلیل کشمکش بر سر حفظ حریم خصوصی کاربران و اطلاعات، مجبور به ترک این شرکت و هم‌چنین کشور روسیه شد. نیکلای دوروف نیز به‌عنوان مغز متفکر فنی ایده تلگرام شناخته می‌شود.

همان طور که انتظار می‌رفت، با توجه به داغ بودن مبحث ارز‌های رمزنگاری شده، پیش‌فروش سکه‌ با استقبال بسیار زیادی مواجه است. در سال گذشته و هم‌زمان با افزایش پیش‌فروش این گونه ارزها، بسیاری از سرمایه‌گذاران بزرگ سیلیکون‌ ولی به دلیل ریسک زیاد، از دادن سرمایه خود به این استارتاپ‌ها اجتناب کردند. به گفته مدیر صندوق سرمایه‌گذاری مولتی‌کوین که روی ارز‌های رمزنگاری شده تمرکز دارد، پیش‌فروش سکه‌ها از سوی تلگرام امکان ثروت‌اندوزی به مؤسسه‌هایی می‌دهد که در گذشته از این قافله جا ماندند. در نظر گرفتن تخفیف برای خریداران زودهنگام، یکی دیگر از دلایل افزایش تقاضا برای گرم بوده است. با این حال باز هم برخی از سرمایه‌گذاران نسبت به موفقیت این پروژه، چندان مطمئن نیستند. حتی اگر ایده براداران دوروف برای عمومی کردن ارزهای رمزنگاری شده با موفقیت اجرا شود، هم‌چنان انگیزه اصلی آن‌ها از این اقدام چندان روشن به نظر نمی‌رسد. این موارد باعث می‌شود برخی مؤسسه‌ها چندان به سرمایه‌گذاری روی گرم خوش‌بین نباشند و شفافیت بیشتری برای متقاعد کردن مدیران آن‌ها مورد نیاز باشد.

یکی از بزرگ‌ترین موانع این طرح مربوط به فناوری مورد استفاده در آن است. برخلاف بسیاری از پروژه‌های جمع‌آوری سرمایه برای ارزهای رمزنگاری شده که بر پایه فناوری‌های موجود است، تلگرام قصد دارد بلاک‌چین جدیدی ایجاد کند که دارای معماری منحصربه‌فردی است و به‌عنوان مرکز ذخیره‌سازی تراکنش‌ها به‌صورت غیر متمرکز عمل خواهد کرد. این طرح قابل دست‌یابی است و در حال حاضر Filecoin توانسته نمونه‌ای مشابه برای ذخیره‌سازی داده ایجاد کند. اما براداران دوروف ادعا دارند که می‌توانند بسیاری از مشکل‌های حل‌نشده توسط سایر برنامه‌نویسان بلاک‌چین را حل کنند. تلگرام اذعان دارد که TON می‌تواند چندین میلیون تراکنش را در هر ثانیه پردازش کند که بسیار سریع‌تر از بیت‌کوین خواهد بود. راه‌ حل‌های ارائه‌شده برای گذر از این موانع شامل روش‌هایی می‌شود که توسعه‌دهندگان سال‌ها پیش تحقیق در مورد آن‌ها را رها کردند.

حتی اگر فناوری مورد نیاز برای توسعه این طرح مشکل چندانی ایجاد نکند، تنظیم قوانین و مقررات مورد نیاز، مانع بزرگ دیگری خواهد بود که پیش روی تلگرام است. تلگرام در حال حاضر تحت فشار است تا محتوای افراطی موجود در اپلیکیشن خود را حذف کند. گمان می‌رود که داعش برای برنامه‌ریزی حمله‌های خود در برلین و استانبول از این پیام‌رسان استفاده کرده است. از سوی دیگر دولت روسیه ادعا دارد که طرح حمله به متروی سنت پترزبورگ در سال گذشته، از طریق تلگرام پایه ریزی شده است. ترزا می (نخست وزیر انگلستان) هفته گذشته در اجلاس اقتصاد جهانی داووس اعلام کرد که این اپلیکیشن خانه‌ای برای مجرم‌ها و تروریست‌ها است و باید با مقام‌های دولتی همکاری داشته باشد.

ارزهای رمزنگاری شده با گذشت زمان، شاهد توجه بیشتری از سوی قانون‌گذاران هستند. به‌تازگی فعالیت یک پروژه جذب سرمایه برای ارز رمزنگاری شده از سوی AriseBank، توسط کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا متوقف شد. به گفته این کمیسیون، پروژه مذکور به دلیل کلاه‌برداری و فریب سرمایه‌گذاران متوقف شده و ادعا می‌شود حدود ۶۰۰ میلیون سرمایه به آن روانه شده است. هم‌چنین در کره جنوبی تعدادی تبادل غیر قانونی خارجی که توسط ارزهای رمزنگاری شده صورت گرفته، افشا شده است. حتی فیسبوک اعلام کرده است که تبلیغات مربوط به جمع‌آوری سرمایه و ارزهای رمزنگاری شده را ممنوع خواهد کرد؛ هرچند مارک زاکربرگ، بنیان‌گذار این شبکه اجتماعی، علاقه خود را نسبت به این نوع ارزها نشان داده است. سران بیست کشور قدرتمند جهان در اجلاس موسوم به G20، درباره محافظت از ثروت سرمایه‌گذاران و راه‌های جلوگیری از پول‌شویی توسط ارزهای دیجیتال بحث خواهند کرد. در پایان باید اشاره کرد که جمع‌آوری سرمایه برای تلگرام ممکن است امری آسان باشد؛ اما جلوگیری از ورود دولت‌ها به این مبحث و ایجاد تداخل در آن، اجتناب‌ناپذیر به نظر می‌رسد.